Aile

Bebeğiniz Kime Benzeyecek Merak Ediyor Musunuz?

Herkes doğacak olan bebeğinin kime benzeyeceğini merak eder. Anneye mi, babaya mı, onların da ebeveynlerine mi, halı veya dayıya mı yoksa daha önceki nesillerden gelen bazı özellikleri mi taşıyacaklar… Bakalım genetik uzmanları bu soruya ne gibi cevaplar veriyor.

GÖZ RENGİ

“Eşimle ben ikimiz de kahverengi gözlüyüz. Çocuklarımız da mı koyu renk gözlü olacak?”

Hayır, öyle olmak zorunda değil. Kahverengi gözlü anne ve baba, mavi ya da yeşil gözlü çocuklar da doğurabilir. Hatta daha az görülmesine rağmen mavi gözlü anne ve babadan kahverengi gözlü bir çocuk da doğabilir.

Emory Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Kate Garber: “Kahverengi göz renginin baskınlığını Biyoloji derslerinden hatırlıyor olabiliriz. Bu bilgi yaygındır. Ancak göz rengini belirleyen pek çok gen vardır.” diyor. Bir gen, “hadi daha çok mavi yapalım” derken diğeri, “hadi biraz daha kahverengi ekleyelim” der. Bu iş, farklı tonlardaki renkleri karıştırmak gibidir. Bu arada diğer bazı genler de pigment miktarını kontrol ederler. Böylece ortaya değişik varyasyonlar çıkabilir ve ela gibi bir göz rengi ile doğabilir çocuğunuz.

SAÇ RENGİ

“Kocamın soluk, sarı saçları var benimse parlak, kızıl. Bebeğimiz benim cesur rengimi mi alacak?”

Tabii ki bunun hiçbir garantisi yok. Ama kocanızın ve sizin orta noktanızda buluşup havuç renkli bir saça sahip olabilir çocuğunuz… Böylece ailede tek renk onunki olabilir, başka kimseyle ortak bir renge sahip olmak zorunda değil.

Greenwood Genetik Merkezi’nden Leta Tribble, “Gerçek bir kızıl olmak için her iki genin de bu yönde olması gerekir.” diyor.  Bu gen, iki sarışın ya da iki kahverengi saçlı ebeveynin çocuğunda nesiller sonra da görülebilir, tekrar ortaya çıkabilir. Çocuklarınız bambaşka renk saçlı doğabilir. Aslında bu sebeple “Bebeğim neye benzeyecek?” sorusuna cevap vermek oldukça zor.

FİZİKSEL ÖZELLİKLER

“Her zaman başkalarının çocuklarındaki gamzelere imrenerek büyüdüm. Bebeğimde gamze olur mu?”

Evet ailenizde ya da eşinizde gamzeler varsa, çocuğunuzda da gamze olabilir. Gamzeler baskın özellik olarak kabul edilir. Ayrıca bebeğiniz, eşinizde ya da sizde çiller varsa, çene gamzesi varsa, değişik yönlere uzanan saç yapısı varsa ya da farklı bir tırnak şekliniz varsa; bunları da alabilir. Tahmin edilebilir özelliklerdir ancak kesin değildir, bunları seçemezsiniz.

BOY

“Bir uzun boylu bir de kısa boylu iki ebeveynin çocuğu orta boylu mu olur?”

Genellikle evet. Şaşırtıcı olmayan bir şekilde iki uzun ve iki kısa anne-baba da kendileri gibi boylarda çocuklar doğururlar. Fakat tabii ki bu bir kural değildir, değişebilir. Boy, poligenik bir özelliktir, hiçbir gen tek başına hareket etmez. Yalnız buna ek olarak şunu söylemek gerekir ki, çevresel etkenlerin de etkisi bazen var. Kötü beslenme, bir çocuğun potansiyel boyuna ulaşmasına engel olabilir. Ayrıca ortalama boylarda iki ebeveynin basketbolcu bir çocuğu ya da daha kısa boylu bir çocuğu olabilir.

KİLO

“Ömrüm boyunca kilomla savaştım ve eşim de öyle. Çocuklarımız da bizim bu şişmanlık ve onunla birlikte gelen sağlık sorunlarına mahkum mu olacak?”

Bazı aileler gerçekten daha kolay kilo alıyor. “Uzun zamandır kilolu ailelerin çocuklarının da kilolu olduğunu gözlemledik ve şu an bir genin buna sebep olduğunu biliyoruz.” diyor Garber. Bu tabii ki %100 aileniz şişmansa siz de şişman olacaksınız demek değil. Obezite çok faktörlü bir durumdur. Hem genetik hem de çevresel faktörlerin buna katkısı vardır. Obezite ile ilgili olan genler araştırılmaktadır. Ancak bunun en büyük sebebi yaşam tarzı seçimleridir. Özellikle hamilelik döneminde egzersiz yapmak ve düzgün beslenmek çok önemlidir.

ÖZEL YETENEKLER

Öyle görünüyor ki, akıllı insanlar akıllı çocuklar ve atletler de atletler üretiyorlar. Bu çocukların gerçekten doğal bir üstünlüğü mü var?

San Francisco Devlet Üniversitesi’nde psikoloji profesörü olan Thomas Spencer, “Akıllı ebeveynlerden akıllı çocuklar ortaya çıkıyor, genetik bir etki söz konusudur, evet, ancak ebeveynler sadece yüksek IQ’ları vermez, öğrenme sevgisini de verir.” diyor.

Okumak ve konuşmak; akşam yemeğinde bir araya gelmek, çocukları kitaplara yönlendirmek ve öğrenmeye karşı olumlu bir tutum geliştirmelerinde yardımcı olmak çok önemli. Bu, herhangi bir ebeveynin sağlayabileceği bir şeydir. Paraya ya da üstün bir eğitim almanıza gerek yok.

Müzikal yeteneklerin de genlerde var olduğu gözüküyor ancak ideal olarak 7 yaşından önce bir çocuğun bu gibi eğitimlere başlaması çok önemli ve etkilidir. Sporla ilgili de durum aynıdır. Kalıtsal özellikler sayesinde fiziksel yapı oluşabilir ve bu sebeple atletizm vb. çeşitli sporlara yatkınlık bir ailede nesilden nesile geçen bir durum olabilir. Bir çocuk ailesinden gelen bir yetenek varsa bu farkı ortaya koyabilir. Yine de çocuğun ilgisi ve kabiliyeti en önemli nokta.

 

parents

2 Comments

2 Comments

  1. Annegram

    18 Şubat 2018 at 12:28

    çok güzel bir yazı olmuş keyifle okudum

  2. Birgül

    12 Ekim 2018 at 10:40

    Ben Buğday Tenliyim Göz rengim Kahverengi Nişanlım Sarışın ve beyaz tenli Çocuğumuz nasıl olur ?

Leave a Reply

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Çıkışta Olanlar

To Top