Şu hayatta hepimiz için en büyük servet, en kıymetlilerimiz şüphesiz çocuklarımız. Başlarına gelebilecek ufacık bir zarardan bile çekinirken, özellikle günümüz şartlarında büyük tehlikeler yaratan trafikte çocuklarımızın güvenliğini sağlamak büyük önem taşıyor.
Geçtiğimiz günlerde, Happy Nest’te Be Safe Türkiye tarafından gerçekleştirilen “Çocuk Oto Güvenlik Koltukları” konulu sunuma katıldım. Tam da bonibonlarımın oto koltuklarının değişim zamanı gelmişken ve nelere dikkat etmeliyim, hangi markayı almalıyım gibi sorular kafamda dönüp dururken böyle bir etkinliğe katılmak çok faydalı oldu. Siz internet anneleriyle de edindiğim bilgileri paylaşmak istedim.
Konu önemli ve bilgi de çok olunca, daha iyi anlaşılması adına maddeler halinde sizinle paylaşmanın daha rahat olacağını düşünerek başlıyorum.
Bunları biliyor muydunuz?
- 1933 yılında üretilen ilk çocuk oto koltuğu güvenlik amacıyla değil, sadece çocuğun yüksek oturarak etrafı daha rahat izleyebilmesi için üretilmiş.
- 1962 yılında gerçek amacıyla üretimine başlanan oto koltuklarının kullanımı Amerika’da 1966 yılında, Türkiye’de ise 2010 yılında yasal zorunluluk haline getirilmiş.
- Türkiye’de 12 yaşa kadar çocukların boy ve ağırlıklarına uygun oto koltuğu kullanımı bir yasal zorunluluk.
Oto Koltuğu Alırken Nelere Dikkat Etmeliyiz?
Piyasada farklı özellikler sunan farklı tasarımlarda bir dolu oto koltuğu markası var biliyorsunuz. Hepimiz bütçemize uygun, tasarımını beğendiğimiz, fiyat-kalite dengesine en iyi oturan koltuğu seçmeye çalışıyoruz. Fakat olmazsa olmaz bazı genel standartları gözden kaçırmamamız gerektiğini biliyor muydunuz?
İşte alırken dikkat etmemiz gereken, mutlaka bulunması gereken bazı özellikler şunlar:
- Çocuğun yaşından ziyade; kilosuna göre oto koltuğu seçmeliyiz. Oto koltukları uluslar arası standartlara göre 3 ana grupta toplanmış:
- Grup 0 (0-12 kg, 0-1 yaş)
- Grup 1 (9-18 kg, 8 ay-4 yaş)
- Grup 2-3 (15-36 kg, 4-12 yaş)
Bu grupların yanı sıra 9-36 kg’ı kapsayan ara gruplar da piyasada bulunmaktadır. Ancak bu tarz koltuklar genel güvenlik standartları ve konfordan uzaktırlar.
- Yapılan kaza testlerine ve araştırmalara göre, 0-4 yaş arası çocuklar için en güvenli koltuklar ISOfix sistemine sahip, arka yönelimli (arkaya doğru bakan) koltuklardır.
- Kaza anında meydana gelen sarsıntının şiddetini azalttığı kanıtlandığı için strafor (EPS köpük) içeren koltukları tercih etmeliyiz. Piyasada satılan sıradan oto koltuklarının bazılarında strafor yerine kullanılan sünger, sarsıntı şiddetini azaltmaz ve çocuk için güvenli değildir.
- Trafik kazalarının %20’sinin yan çarpmalardan meydana geldiğini düşünerek, mutlaka yan korumaları olan oto koltuklarını tercih etmeliymişiz. Peki iyi bir yan korumasını nasıl anlayabiliriz? Yandan bakıldığı zaman çocuğun yüzünün 4’te 3’ünü kapatan korumalar olmalı.
- Oto koltuğunda kullanılan ham maddenin basınca karşı esneyebilen sert bir plastik olan polipropilen adındaki madde olmasına dikkat etmeliyiz. Zira bu madde darbelere karşı dayanıklıdır ve kolay kolay çatlayıp kırılmazmış.
- Kemer takımlarının güçlü ve kumaşının dokuma-vinil olmasına dikkat etmeliyiz.
- Kullanılan kumaş terlemeyi minimuma indirirken, yanıcılık testlerinden de geçmiş olmalı. Burada önemli bir nokta var; kullandığımız havlu kılıflar terlemeyi azaltırken ne yazık ki yanıcılığı artırıyormuş.
- Çocuğun güvenliğini en yüksek seviyede tutmak için mutlaka 5 noktadan geçen emniyet kemeri olmalı
-
Ekstra baş-boyun desteği bulunmalı. Yükseltilip alçaltılan, çocuğun baş bölgesini u şeklinde saran yastıklar mutlaka bulunmalı.
- Mutlaka araçta bulunan emniyet kemerleriyle veya ISOfix sistemiyle araca bağlanabilir olmalı. Burada akla, ISOfix daha mı güvenli sorusu geliyor. ISOfix bağlanırken hata riskini azalttığı için daha güvenli denebilir ancak, kemerli sistemi de tam ve doğru şekilde yaptığınız takdirde o tip koltukların da güvenilirliği ISOfix’li kadar yüksektir.
-
Omuz askıları tam omuz hizasının üzerinde yer almalı.
- Çocuğun başı asla koltuk seviyesinin üzerine çıkmamalı.
- Başta ECE R44 olmak üzere, uluslar arası güvenlik testlerinden geçmiş olmasına dikkat etmeliyiz.
Bazı Faydalı İstatistikler
Oto koltuğu kullanımının hayati önemini vurgulayan öyle can alıcı istatistikler var ki, paylaşmadan edemeyeceğim:
- Oto koltukları doğru şekilde kullanıldığında çocuk ölümleri %76 oranında azalmaktadır.
- Dünyada araba kazalarında hayatını kaybeden ya da yaralanan her 100 kişiden 15’i çocuk…
- Türkiye’de ise araba kazalarında bu oran ise %30…
- Türkiye’de ne yazık ki oto koltuğu bırakma yaşı 8 ay ile 7 yaş arasındayken, gelişmiş ülkelerde bırakma yaşı 12.
İkinci El Oto Koltuğu Kullanımı
Özellikle Türkiye’de ikinci el oto koltuğu kullanımı oldukça fazla. Ancak orta ve şiddetli kazalarda hasar görmüş olan koltukların kullanılması doğru değildir. Ancak minör kazalardan çıkan koltuklar kullanılabilir.
Peki minör kaza nedir?
- Kaza sonrası araç çalıştırılabilir ve kullanılabilir ise,
- En yakın otomobil kapısı hasar görmemiş ise,
- Hiçbir yolcu yaralanmamış ise,
- Oto hava yastıkları açılmamış ise
- Koltukta gözle görülür bir hasar yok ise o kaza minör kazadır ve kaza sonrası oto koltuğu kullanılabilir.
Bu seminer sonrasında, çocuklarımızın vücutları yetişkinlere oranla çok daha kırılgan ve hassas olduğu için ve küçük sayılabilecek bir kazada dahi ortaya çıkan enerji ve şiddet sandığımızdan çok daha fazla olduğu için oto koltuğu kullanımı hayati derecede önem taşıdığını öğrendim.
Benim için en önemli nokta ise, 4 yaşına kadar arka yönelimli koltukların (yani arkaya bakan koltukların) 5 kat daha fazla güvenli olduğunu öğrendim. Çocukları bu şekilde oturtmak çoğu anne ve çocuk için can sıkıcı gibi gözükse de alışılması ve öğrenilmesi gereken çok önemli bir alışkanlık.
İkiz çocuk annesi olarak, arabamızın arkasında her daim 2 araba koltuğu yer alıyor ve bazen arabaya daha fazla kişi sığmak adına koltukları çıkarıp çocukları kucağımıza alıyorduk. Fakat koltuk kullanmama ve hatalı kullanım sonucu oluşabilecek hayati tehlikeleri düşünerek bu devir kesinlikle sona erdi diyebilirim. Doğru oto koltuğu kullanımı yasal bir zorunluluk olmasından ziyade araba kullanan her aile için günlük hayatının vazgeçilmez bir parçası olmalı.
Bu bilgilerle biz anneleri bilinçlendirdiği için, bu denli özenli ve kaliteli ürünlerle çocukların güvenliğini ve konforunu gözeterek üretim yapan BeSafe markasına teşekkür ediyorum kendi adıma. Tam da bonibonlarımın oto koltuklarını yenileme arifesindeyken ve karar vermek süreci gözümde büyürken, çok faydalı bilgiler edindim. Artık seçeceğim marka konusunda çok netim
Sevgiyle…
İpek Palabıyık