Neden mi? Çünkü yasak yok! Bu diyette mantı da var, çikolata da… Harika değil mi? Diyet, zaten vücudun normal gelişimi için gereksinim duyulan enerji ve besin maddelerinin yeteri miktarda yiyecek ve içecekler yoluyla alınmasıdır. Diğer bir deyişle yaşam boyu sürdürülebilir, vücudun ihtiyacına göre kişiye özel olan beslenme biçimidir. Bir hayat tarzıdır. Diyet belirli yiyeceklerin kısıtlanması anlamına gelse de aslında kişinin boyuna, kilosuna, yaşam biçimine, kan değerlerine, psikolojik durumuna göre tavsiye edilen bir beslenme biçimidir.
“Diyet” deyince çoğu kişide makarnadan, tatlıdan kesinlikle uzak durmak düşüncesi oluşur. Ancak yasaklar listesi oluşturulması vücudu kıtlık bilincine sokar. Bu da yasaklı gıdaların diyet bittikten sonra aşırı şekilde tüketilmesi demek. Kilo vermek için her şeyden yemek gerektiğini söyleyen Diyetisyen ve Beslenme Uzmanı Banu Kazanç’ın ‘Hepobur Diyeti’nde kısıtlama yok, her şeyden yiyebiliyorsunuz ama miktarına dikkat ederek.
Zayıflamak uğruna günlerce aç kalmanın, kalorileri çok azaltılmış diyetler uygulamanın ve tek çeşit gıdalar tüketmenin, vücuda uzun vadede büyük zarar verebileceğini söyleyen Kazanç, kilo vermek isteyenlerin aklına ilk gelen “bir şeyleri yememek” diyor. “Diyetisyenlerin en büyük sorununun ‘yoyo’ diye adlandırılan diyetler, bu diyetlerde metabolizma yavaşlar, motivasyon ve kilo verme isteği hızla kaybedilir. Bu da hızla verilen kilonun, tekrar hızla geri alınmasına neden olur. Oysa sizin yaşam tarzınıza uymayan bir diyeti sürdürmeniz hemen hemen imkansızdır. Miktarı ve ölçüsünü dengelenerek, hiçbir besin grubundan ödün vermez, yoksunluk hissi yaşamazsak, sağlıklı bir biçimde kilo verir ve ideal kilomuzu da rahatlıkla koruruz.”
Temel prensibi her tür besin grubunun tüketilmesini olan Banu Kazanç, bize “Hepobur Diyeti”ni anlattı.
Etobur Muyuz, Otobur Mu?
Daha ilkokul sıralarında öğrendiğimiz etobur ve otobur kavramları, “Hepobur Diyeti”nin isim kaynağı oldu. İnsanların etobur mu, yoksa otobur mu olduğu bilim dünyası tarafından uzun süre tartışıldı, çeşitli tezler ileri sürüldü. Bugün insanların tür olarak aslında otçul veya etçil değil, ‘omnivor’ yani her şeyi yiyebilen canlılar olduğunu kabul ediyoruz. Ben de önerdiğim beslenme sistemini, her tür besin grubunun tüketilmesine atıfta bulunarak Hepobur Diyeti olarak tanımlıyorum. Hepobur Diyeti, doğada var olan hemen her çeşit gıdayı tüketmenize imkan veren bir beslenme biçimidir. Her şeyden ölçülü bir şekilde yiyerek sağlıklı kilo verebilirsiniz.
Kalıcı Kilo Kontrolü
Beslenmemizde temel olarak karbonhidrat, yağ ve proteinler olmalıdır. Bunun yanı sıra lif, vitamin ve mineraller de birlikte tüketildiğinde besinlerin bio yararlılığı artar. Sağlıklı beslenmede, kural karışık beslenmedir. Proteinlerin hayvansal kaynaklı ve bitkisel kaynaklı, yağların hem doymuş hem doymamış gruptan sağlanması, karbonhidratların, fruktoz, nişastalı veya basit şekerler içermesi, liflerin suda çözünen ve çözünmeyen türlerinin de olması ve bütün bu saydıklarımızın bir dengeli dağılımı önemlidir. Verilen kiloların yağ dokusundan olması, vücudun su ve kas kaybetmemesi hedeflenir. Hepobur Diyeti’nde hemen her şeyin yenilebiliyor olması, alışılagelen diyetlere bakıldığında elbette cazip gelecektir. Ancak uyguladıktan sonra arzu ettiğiniz kiloya erişmenizi sağlayacak asıl şey ölçü ve dengedir.
Karbonhidratsız Asla Olmaz
Karbonhidratları tamamen kesip, bol proteinli yiyeceklerle yönelmek belki hızlı kilo verdirebilir, ancak yüksek proteinli yiyecekleri tercih etmenin uzun dönemde kalp-damar hastalıkları ve kanser riskini artırdığını göz ardı etmemek gerekiyor. Tüm dokularımız, kaslarımız ve beynimiz harcayacağı enerjiyi karbonhidratlardan alarak kullanır. Karbonhidratlar kas kitlesinin korunmasına da yardımcıdır. Karbonhidratları aşırı kısıtlayarak diyet uygulandığında verilen kilolar ne yazık ki çoklukla su kaybından oluşur.
Mantı Da Yiyoruz, Çikolata Da
Doğru zamanda, doğru besin kombinasyonuyla özgürce yemek yemek mümkün. Örneğin, protein ve karbonhidratlar birlikte tüketildiğinde birbirini dengeler. Bu nedenle hem protein hem de karbonhidrat içerdiği için mantıyı (üzerine yağ ilavesi yapmadan), miktar ve sıklığını kontrol ettiğinizde haftada iki gün öğle öğününde ve o gün başka bir karbonhidrat tüketmemek koşulu ile diyet yaparken tüketebilirsiniz. Bu temel besinler kadar vücudunuzun, yağ kaybetmesi için sağlıklı yağlara da ihtiyacı oluyor.
Tatlı ihtiyacınızı karşılamak için yediğiniz çikolata vb. karbonhidratlı besinleri süt gibi protein ağırlıklı bir içecek veya protein ağırlıklı yiyecek ile birlikte tüketmek, kan şekerinizin ani olarak yükselmesini önler. Karbonhidratlı besinler aynı zamanda mutluluk hormonu adını verdiğimiz serotonin salgılanmasına da yardımcı olur.
Diyetiniz Size Özel Olmalı
Sizin yaşam tarzınıza uymayan bir diyeti sürdürmeniz hemen hemen imkansız. Diyetiniz aynen parmak iziniz gibi size özgü olursa sorununuzu çözebilirsiniz. Çalışma koşullarınız, yemek saatleriniz, listedeki yiyeceklerin kolay hazırlanabilir ve ulaşılır olmasının yanı sıra, damak zevkinize, hatta bütçenize uygun olması da önem taşır. Beslenme programınızın sağlıklı olması için dengeli ve her besin grubunu içermesi ve sizin için yeterli olan kaloriyi sağlaması gerekir. Ayrıca sizi bıktırmamak için de mutlaka çeşitlilik içermelidir.
