21 Ekim 1980 doğumlu Kim Kardashian 2013 Ekim’inin 28’inde kızı North West’i dünyaya getirdi. Nori doğması gereken tarihten beş hafta erken dünyaya geldi çünkü Kim Kardashian’nın preeklampsi (gebelik zehirlenmesi) diye bilinen bir hastalığı vardı.
Hamileliği süresince, ayaklarında oluşan şişlikler sebebiyle hep sorun yaşadı, bu problemini, sosyal medyadan yayınladığı “selfie” lerde ve aşağıdaki instagram paylaşımlarında hep belirtti. Hamilelikte yaşanan anne-bebek ölümlerinin en önemli nedenerinden biri gebelik zehirlenmesi olarak belirtiliyor. Özellikle gebelik boyunca dinlenme fırsatı olmayan ve çok çalışan anne adaylarında ortaya çıkma riski daha çok oluyor. Gebelik zehirlenmesi (preeklampsi) nedir diye Central Hospital Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Başak Sel’e sorduk.
Peki nedir preeklampsi yani gebelik zehirlenmesi?
Hamilelik sürecinin son 3 ayında ortaya çıkıyor, düşüğe, erken doğuma ve en önemlisi anne bebek ölümlerine neden oluyor. Gebelik zehirlenmesi (preeklampsi), sadece gebeliğe bağlı ortaya çıkan, doğumdan kısa bir süre sonra düzelen ve nedeni tam olarak bilinemeyen bir hastalık. İdrarda protein kaybı ile başlayan gebelik zehirlenmesi, normalde damarların içinde bulunması gereken sıvının, damar dışına çıkmasıyla, eller ve bacakların şişmesine yol açar. Devamında anne adayının tansiyon seviyesi zamanla yükselmeye başlar. Bu durumda gebelikte en sık rastlanılan problem olan hipertansiyon da görülebiliyor. Hipertansiyon tüm gebeliklerin yüzde 12-15’inde görülüyor ve bunun da yaklaşık yüzde 70’indeki neden preeklampsi (gebelik zehirlenmesi).
Gebelik zehirlenmesi, erken dönemde fark edildiğinde tedavisi mümkün olan, geç dönemde ise anne adayının ve/veya bebeğin hayatını kaybetmesine neden olan ciddi bir hastalık.
Kimlerde görülür?
Gebelik zehirlenmesi, 18 yaş altı ve 30 yaş üzerindeki gebeliklerde, ikiz gebelikler gibi çoğul gebeliklerde, bebeğin suyunun fazla olduğu durumlarda, kan şekeri yüksekliği olan şeker hastalığı ve kronik yüksek tansiyon sorunu olan gebelerde daha sık ortaya çıkıyor. Özellikle gebeliği boyunca dinlenme fırsatı olmayan ve çok çalışan anne adaylarında ortaya çıkma riski daha yüksek.
Risk grubu: İlk kez anne olacaklar, 40 yaşın üzerindekiler, 35 üzerinde BMI indeksi olanlar, ailesinde preeklamsi öyküsü olan kadınlar ve bir önceki doğumları on yıl veya daha önce gerçekleşenler, yüksek kan basıncı sorunu olanlar, diyabet (şeker) veya böbrek hastalığı olanlar, Çoğul gebelik durumu veya daha önceden bu hastalığı geçirmiş olanlar.
Preeklampsiye ne yol açar?
Hipertansiyon ya da albüminüri (idrarda normalden fazla protein kaybı) preeklampsi tanısını koymak için yeterlidir. Gebelik esnasında tansiyonun 140/90mm Hg (civa) ya da üzerinde olması ve en az dört saat aralıkla yapılan ikinci ölçümde ve sonraki ölçümlerde yüksekliğin devam etmesi durumunda tansiyon yüksekliğinden bahsedilir. Preeklampsinin belirtileri; ani ortaya çıkan kilo artışı, yüzüklerin parmağa dar gelmesi, yüzde şişme, halsizlik, bilinç bulanıklığı, unutkanlık, uykuya eğilim, bebek hareketlerinin azalması, karın ağrısı, gözlerde sinek uçuşması hissi, ani görme bozuklukları, az görme ya da ani görememe, karaciğer bölgesinde ağrı, ani başlayan bulantı ve kusma, göz aklarında veya vücutta sararma ve az idrar yapmadır. Ender durumlarda ve özellikle de gebelik muayenelerine hiç gitmemiş anne adaylarında preeklampsinin ilk belirtisi eklampsi (gebelik zehirlenmesi nöbeti/krizi) olabilir. Bilinç kaybı ve konvulziyon (vücutta sara benzeri kasılmalar) ile başvuran bir anne adayında tanı çok yüksek ihtimalle ağır preeklampsidir.
Belirtiler nelerdir?
Dikkat edilmesi gereken belirtiler:
- 1-Geçmeyen kötü baş ağrıları
- 2-Görme bozukluğu, gözünüzün önünde şimşek çakması gibi veya ışıklı noktalar.
- 3-Kaburgalarınızın altında ve özellikle sağ tarafta kötü ağrı.
- 4-Kusma (Gebeliğin erken evrelerinde olan ‘mide bulantıları ve kusmalar’ değil)
Nasıl bir tedavi uygulanıyor?
Preeklampsi olan kadınlar, dikkatle izlenir ve kan basıncını kontrol etmek için ilaç verilebilir.
İyileşmesi mümkün müdür?
Sadece bebeğin doğumu ile ve sorunun kaynağı olan plasentanın çıkmasıyla. Bazı kadınlarda hastalığın tekrarı görülmekte ve ortalama nüksetme olasılığı 20’de birdir. Hamileliğin erken evrelerinde bilinmesi şimdilik mümkün değilmiş.
Uzmanlardan tavsiye alın, doğum öncesi tetkiklerin sık sık yapılması üzerinde durun, asla bir randevuyu kaçırmayın ve herhangi bir belirtiyi doktorunuza belirtin.
Anne-bebek ölümlerini engellemek için olgular takip edilmeli. Preeklampsinin erken başlaması ve uzun sürmesi bebeğe giden besin maddelerinin azalmasına ve intrauterin (rahimiçi) gelişme geriliği (İUGG) oluşmasına yol açabilir. Bebeğe giden oksijen azlığı bebekte sıkıntı oluşmasına neden olabilir. Ani ortaya çıkan fetal distres (bebekte sıkıntı hali), ablatio placenta (plasentanın erken ayrılması) ve gelişme geriliği bebeğin rahim içinde ölmesine ya da doğduktan sonra ciddi bir sorunla karşılaşmasına sebep olabilir. Preeklampsinin şiddeti arttıkça, annenin karaciğer, böbrek, beyin gibi organları da etkilenir. Gebelik zehirlenmesinde, hafif bilinç bulanıklığından, beyin ödemi (beyin dokusunda sıvı toplanması), koma ve ölüme kadar gidebilen değişik şiddette durumlar ortaya çıkabilir.
Bu aşamalara gelinmemesi ve anne-bebek ölümlerinin engellenebilmesi için hafif preeklampsi olgularının yakın izlenmesi, orta ve ağır olguların hastane şartlarında izlenerek mümkün olan en kısa zaman diliminde bebeğin doğurtulması önemlidir.
İşte Kim Kardashian’ın bebeği North’u beş hafta erken kucağına almasına sebep olan durum buymuş.
Kardashian’lara yeni bir üye geldi.
*bu yazıda kullanılan görseller, internetten alınmıştır.
