Özellikle çalışan annelerin en büyük dertlerinden biri “sağdığım sütü nasıl saklayacağım ve hadi sakladım eve nasıl getireceğim” konusudur. Aşağıdaki birkaç başlıkta gerekli bilgileri bulacaksınız.
Ne sıklıkta sağım yapılmalı?
Mümkünse 3 saatte bir sağım yapılmalıdır. Daha uzun aralıklarla sağım yapılması halinde süt üretimi yeterli olmayabilir. Devamlılığı sağlamak için iş yerinde de sütün sağılması çok önemlidir.
Benim tecrübem: Her zaman evdeki hesap iş yerine uymayabilir. Nitekim benim öyle oldu. Toplantı sırasında “bir dakika, ben kızımın yarınki öğle yemeğini hazırlayıp geleceğim” demek mümkün olamıyor. Hal böyle olunca da iş yerinde olduğum sürede biri 11.00 diğeri 16.30 olmak üzere iki kez sağım yapabiliyorum. Her seferinde 15-20 dakika sürüyor ve günde yaklaşık 300-320 ml süt sağabiliyorum. İlk başlarda bu miktar kıtı kıtına yetiyordu. Hatta bazen yetmediği için stoktan kullandığımız zamanlar çok oldu. Ama ek gıda miktarının artmasıyla sağdığım süt, yeter de artar oldu. Tekrar stokta birkaç paket sütüm oldu.
Sağılmış anne sütü nasıl saklanmalı?
- Sağılan süt sert plastik şişelerde ya da süt poşetlerinde saklanmalıdır.
Benim tecrübem: İş yerimde sağdığım sütleri Avent 180 ml’lik Via kaplara koyarak eve getiriyorum. Dondurmam gerektiğinde de Lansinoh marka poşetleri tercih ediyorum. Ağzı çift kilitli ve malzemesi yumuşak olduğundan içindeki havayı almak diğer markalara göre daha kolay oluyor. 4 farklı marka poşet denedim ve Lansinoh’ta karar kıldım. Ayrıca pompa olarak Medela Swing kullanıyorum. Bu modeli sadece Medela Mini Elektrikli ile karşılaştırabildim. Mini Elektrikli’den çıkan ses iş makinesi kıvamındaysa Swing’den çıkan ses saç kurutma makinesi ayarında diyebilirim. Diğer marka/modelleri denemediğim için yorum yapamayacağım. Ama eğer Avent pompa almış olsaydım sağım yaptıktan sonra tekrar kap değiştirmeme gerek kalmazdı. Çünkü Aventin Via kapları yine Avent pompaya bağlanabiliyor.
- Poşetlenmiş sütlerin üzerine mutlaka tarih ve miktar yazılmalı ve kullanmaya en eski tarihli olandan başlanmalı.
Anne sütünü donduracağınız kap ya da poşeti tamamen doldurmayın. Üzerinde mutlaka boşluk bırakın. Donan sütün hacmi genişleyeceği için poşeti ya da kabı patlatabilir. En fazla 100-130 ml’lik paketler halinde saklamak en sağlıklısı.
- Sağılan anne sütü aşağıdaki sıcaklık ve sürelere dikkat edilerek saklanabilir.
- Oda sıcaklığında 4-8 saat (Oda sıcaklığı 24 derecenin altında olmalıdır. Sıcak bölgelerde yaşanıyorsa bu süre kısalacaktır.)
- Buzdolabında 24 saat (4 derece) (Püf noktası: Dolabın kapağına konulmamalıdır. Kapak sürekli açıp kapatıldığı için sıcaklık sabitlenemez. Dolabın en dip köşesinde saklanmalıdır. Bazı kaynaklarda buzdolabında saklanma süresi 72 saat olarak verilir. Bu süreyi test etmiş biri olarak; evet süt 72 saatte bozulmuyor ancak yeni araştırmalara göre besleyiciliği ve koruyuculuğundan kaybediyormuş. Eğer 24 saatten daha geç vakitte tüketilecekse dondurup çözdürmek daha sağlıklıymış.)
- Buzlukta 3 ay (Deep freeze olmayan eski tip buzdolaplarının buzlukları kast ediliyor)
- Derin dondurucuda 6 ay (-18 derece)
- Termal çantada 24 saat. İki önemli noktaya dikkat edilmesi gerekli. Birincisi, sağdıktan hemen sonra termal çantaya konulmalı. İkincisi ilk sağılan süt ile ikinci sağılan süt kesinlikle hemen birleştirilmemeli. Aynı ısıya gelene kadar ayrı kaplarda tutulmalı. Isıları eşitlendiğinde istenirse birleştirilebilir.
Donmuş sütün çözülmesi
- Donmuş süt mümkünse bir gece önceden buzdolabının içine alınarak soğuk ortamda eritilmelidir. Bebeğe vermeden önce ılık su dolu kabın içinde ben-mari yöntemi ile ısıtılabilir. Kaynar suyun içine konulması, “süt yanığı” denilen duruma neden olabilir.
- Soğuk ortamda eritmek için yeterli vakit yoksa, oda ısısında ya da ılık su dolu bir kabın içinde ben-mari yöntemi ile çözdürülmelidir.
- Anne sütü kesinlikle ateş üzerinde ya da mikrodalga fırında ısıtılmamalıdır. Bu tip işlemler anne sütünün içeriğindeki protein ve mikrop öldürücü faktörlerin kaybolmasına neden olur.
- Dondurulup çözülmüş süte taze süt eklenmemelidir.
- Süt çözüldükten sonra biberona koymadan önce hafifçe çalkalayarak (kimyasalı tüpte çevirir gibi, kesinlikle ayran çalkalar gibi değil) yağlı kısım ile sıvı olan kısım karıştırılmalıdır.
- Dondurulmuş süt eritildikten sonra tekrar dondurulmamalıdır. Isıtılmadığı sürece buzdolabında 24 saat bekleyebilir. Isıtıldıktan sonra bir saat içinde tüketilmeyen miktar atılmalıdır.
Sütü Taşıma
- Sağılan süt her seferinde farklı kaplara konulmalıdır. Daha önce sağılmış sütün üzerine yeni sağılmış süt eklenmemelidir. Mutlaka eklemek gerekliyse her iki sütün de aynı ısıya gelmeleri beklenmelidir. Örneğin ilk sağılan süt buzdolabına konduysa, ikinci sağılan süt de buzdolabında en az bir saat bekletilerek ısıları eşitlenmelidir.
- İş yerinden eve termal çantalara konularak getirilebilir. Termal çanta imkanı yoksa içine buz küpleri konmuş çanta ile de taşınabilir. Ancak hava sıcaklığı ile paralel olarak buzların erime süresi iyi hesaplanmalıdır.
Piyasada pek çok termal çanta mevcut. Ben Lassig marka olan biberon taşımak için kullanılan modeli tercih ettim. Büyükçe bir kol çantasına pompamı, termal çantayı, cüzdanımı, kitabımı ve tüm ıvır zıvırımı sığdırabiliyorum. Bu biberon çantasının içine 3 adet 180 ml’lik via kap üst üste sığabiliyor. Yalnız küçük bir uyarı; kapları kolay çıkarabilmek için önce buzdolabı poşetine ya da benzer bir poşete koymak gerekli. Yoksa silindir şeklinden dolayı çıkarmak çok zor oluyor. Tecrübeyle sabit 🙂
Bol sütlü günler…
Gülderen Murteza
