Kısırlık dünya üzerindeki tüm erkek ve kadınların yaklaşık %15’inin ortak sorunu. Tabii durum böyle olunca kısırlık konusunda ortaya çıkan tıbbi gelişmeler de önemli ölçüde umutla takip ediliyor. Doğal yolla bebek sahibi olamayan çiftler için en başarılı sonuç oranlarına ulaşan da tüp bebek tedavileri oluyor.
Tüp bebek nasıl yapılır?
Yaklaşık olarak 1 yıl ya da daha fazla bir sürede korunmadan cinsel ilişki yaşayan ancak gebelik elde edemeyen çiftler, kısırlık şüphesi ile doktora başvurduklarında bu konu ile ilgili detaylı test ve tahlillerden geçerler. Uzman bir doktor tarafından da muayene edilirler. Tetkikler ve muayenelerin sonuçlarına göre de kısırlığa sebep olan etkenin kadından mı, erkekten mi, yoksa her ikisinden de mi kaynaklandığı tespit edilir.
Kısırlık durumunu tedavi etmek üzere tüp bebek öncesinde aşılama gibi belli ön tedavi ve uygulamalar tercih edilebilir. Bunlar tabii ki tüp bebek tedavisinden daha az masraflıdır. Bunlardan sonuç alınmıyorsa tüp bebek tedavisine başlanır.
Bunun için kadından yumurta toplanır ve erkekten sperm alınır. Bu hücreler laboratuvar ortamında temizlenir ve en kaliteli olanlar seçilir. Yumurta ve spermler laboratuvar ortamında bir araya getirilerek döllenme oluşturulur. Döllenen yumurtalar bir süre özel sıvılar içinde bekletilir, oluşan embriyoların en kaliteli, canlı ve uygun olanları belirlenir. Tüm bu süreçleri başarıyla atlatan embriyolardan birkaç tanesi anne adayının rahmine yerleştirilir. Bu işlemin ardından 12 gün sonra gebelik testi yapılır ve gebelik elde edilip edilemediği belirlenir.
Tüp bebek aşamaları nelerdir?
▪ Danışmanlık Destek
Tüp bebek tedavisi başlamadan önce her detayın anlatıldığı aşamaya danışmanlık diyebiliriz. Bu aşamada çiftin bilgilendirilmesi ve sürecin daha bilinçli geçmesine katkı sağlayacak değerlendirmeler yapılır. Psikolojik bir danışman anne ve baba adaylarına tüm süreci anlatır, daha kolay atlatabilmeleri için destek olur. Ardından çift tam olarak kendini hazır hissettiğinde ayrıntılı olarak bir tıbbi değerlendirme yapılır. Bu süreçte çiftin yaşları, daha önceden bebek sahibi olup olmadıkları, kısırlık tedavisi görüp görmedikleri öğrenilir ve ona göre bir metod belirlenir. Özellikle de çiftin belli bir hastalığının olması, sürekli kullanılması gereken bir ilacın varlığı, anne adayının düşük yapıp yapmadığı, üreme yollarından geçirilen herhangi bir operasyon gibi bilgiler tedavinin seyrini ve başarısını direk olarak etkiler. Ayrıca bu gebe kalma serüveni içinde yapılan tüm tahlillerin ve filmler tedavi sürecinin planlanmasında önemlidir. Tüm bu bilgiler ışığında tedaviye başlamak için uygun zaman belirlenir ve yumurta geliştirme aşaması için tarih seçilir. İşte bu danışmanlık aşaması çiftin ihtiyacına göre değişmekle birlikte genellikle 1-2 gün sürer.
▪ Yumurta tetikleme
Bu aşamada yumurtalıklar uyarılacak ve yumurtalar hızlı geliştirilecektir. Mümkün olan en fazla sayıda ve kalitede yumurtalara sahip olmak, tüp bebek tedavisindeki başarıyı etkiliyor. Zira elde edilen yumurta sayısı ne kadar fazla olursa, bu yumurtalar içinden en iyisini seçebilmek, çok daha kalitelisini bulabilmek de kolay olacaktır. Çok sayıda kaliteli yumurta demek, çok sayıda kaliteli embriyo demek, bu da gebelik şansının yükselmesi demektir. İşte bunun için yumurta geliştirici iğneler uygulanır. Yumurta geliştirme süreci ortalama 15 gün kadar sürmektedir.
▪ Yumurta toplama
Yumurta geliştirme aşamasında ilaçlarla gelişen yumurtaların uygun zamanda toplanması gerekir. Anne adayı kliniğe çağrılır ve yumurtalar özel yöntemlerle toplanır. Bu işlem yarım saat kadar sürer. Ardından laboratuvar ortamında yıkanır, ayıklanır, tıbbi işlemlerden geçirilir ve en kaliteli olanlar döllenme için saklanır. Aynı gün baba adayının da spermi alınır.
▪ Döllenme
Laboratuvar ortamında gerekli tüm şartların sağlandığı özel ortamda spermler ve yumurtalar bir arada bırakılır ve spermlerin yumurtaları döllemesi beklenir. Döllenen yumurtalar inkübatör içine alınır. Oluşan embriyoların arasından seçim yapılır. Bu süreç de yaklaşık olarak 2 gün sürer.
▪ Embriyo transferi
Kadının yaşı, doğum yapıp yapmadığı ya da çoğul gebelikler gibi durumlar değerlendirilerek embriyo transferine karar verilir. Transfer işlemi yaklaşık 10 dakika sürer ve kadın ağrı ya da acı hissetmez. Embriyo transferinin ardından geçen 12. günde kanda gebelik testi yapılır ve sonuç belli olur.
